رفع جلبک استخر

آب استخرها محیطی مناسب برای رشد جلبک‌ها است که می‌تواند مشکلات زیادی برای سلامت آب، تجهیزات استخر و حتی ایمنی شناگران ایجاد کند. جلبک‌ها می‌توانند باعث تغییر رنگ آب، ایجاد سطوح لغزنده، انسداد فیلترها و کاهش کارایی مواد ضدعفونی‌کننده شوند. یکی از روش‌های رایج برای مقابله با جلبک‌ها، استفاده از مواد شیمیایی ضد جلبک است. در این مقاله به بررسی کامل این مواد، به‌ویژه سولفات مس (کات کبود)، روش‌های استفاده، میزان مصرف، مزایا و معایب آن پرداخته خواهد شد.

بخش اول: جلبک‌ها و مشکلات آن‌ها در استخرها

1.1. معرفی جلبک‌ها

جلبک‌ها ارگانیسم‌های فتوسنتز کننده‌ای هستند که می‌توانند در شرایط مساعد به سرعت رشد کنند. آن‌ها در انواع مختلفی یافت می‌شوند:

• جلبک سبز: رایج‌ترین نوع که باعث تغییر رنگ آب به سبز و کدر شدن آن می‌شود.

• جلبک زرد (خردلی): سخت‌تر از جلبک سبز است و به دیواره‌ها و کف استخر می‌چسبد.

• جلبک سیاه: مقاوم‌ترین نوع که به داخل درزها و ترک‌های استخر نفوذ می‌کند.

1.2. عوامل رشد جلبک‌ها

برخی از عوامل مهم در رشد جلبک‌ها در استخرها عبارتند از:

• سطح کم کلر یا دیگر مواد ضدعفونی‌کننده

• تابش نور خورشید و دمای بالا

• عدم فیلتراسیون مناسب و ضعف در جریان آب

• حضور مواد آلی مانند برگ‌ها، گرد و غبار و چربی‌ها

1.3. مشکلات ناشی از جلبک‌ها در استخر

• کاهش شفافیت آب و تغییر رنگ آن

• افزایش خطر لغزش در کف استخر

• مسدود شدن فیلترها و کاهش راندمان سیستم تصفیه

• افزایش مصرف مواد شیمیایی برای رفع آلودگی

بخش دوم: مواد شیمیایی ضد جلبک و عملکرد آن‌ها

2.1. معرفی مواد ضد جلبک

برای کنترل رشد جلبک‌ها، انواع مختلفی از مواد ضد جلبک به کار می‌روند:

• کلر و هیپوکلریت‌ها

• سولفات مس (کات کبود)

• آلگیسایدهای غیر مسی

• پراکسید هیدروژن و ترکیبات اکسیژن‌دار

• سدیم بروماید

2.2. سولفات مس (کات کبود) به عنوان ماده ضد جلبک

سولفات مس یکی از مؤثرترین مواد ضد جلبک است که به عنوان یک عامل قارچ‌کش و باکتری‌کش نیز استفاده می‌شود.

ویژگی‌های سولفات مس:

• محلول در آب و قابل استفاده در استخرها

• اثرگذاری بالا در حذف جلبک‌های سبز، زرد و سیاه

• ماندگاری طولانی در آب

• هزینه نسبتاً پایین

2.3. نحوه عملکرد سولفات مس

یون‌های مس موجود در این ماده به سلول‌های جلبک نفوذ کرده و مانع از فتوسنتز و تولید انرژی در آن‌ها می‌شوند. این امر باعث از بین رفتن جلبک‌ها و جلوگیری از رشد مجدد آن‌ها می‌شود.

سولفات مس معمولاً به شکل کریستال‌های آبدار در دسترس است که همین نوع برای استفاده در آب استخر مناسب بوده و نیازی به استفاده از سولفات مس بدون آب نیست.

بخش سوم: روش استفاده از سولفات مس در استخرها

3.1. مراحل اضافه کردن سولفات مس به آب استخر

مرحله 1: تست و ارزیابی آب استخر

• میزان قلیائیت کل آب باید در بازه ۵۰ تا ۲۰۰ ppm باشد.

• مقدار سولفات مس مورد نیاز بر اساس جدول استاندارد محاسبه شود.

• کات کبود را باید پنج روز پس از پر شدن استخر، به‌صورت محلول در آب، به طور یکنواخت در اطراف استخر اضافه کرد.

مرحله 2: تعیین مقدار مصرف

• اگر قلیائیت کل آب کمتر از 50 ppm یا بیشتر از 200 ppm باشد، از سولفات مس استفاده نکنید.

• مقدار 100 گرم سولفات مس به ازای هر 10,000 لیتر آب توصیه می‌شود.

مرحله 3: حل کردن سولفات مس

• سولفات مس را در مقدار مناسبی از آب حل کرده و کاملاً هم بزنید.

• از ظروف شیشه‌ای یا پلاستیکی برای حل کردن این ماده استفاده کنید.

مرحله 4: افزودن به استخر

• محلول آماده‌شده را در اطراف استخر به طور یکنواخت اسپری کنید.

• پمپ تصفیه را روشن نگه دارید تا محلول به طور یکنواخت در کل استخر پخش شود.

3.2. اقدامات بعد از استفاده

• پس از ۲۴ ساعت، استخر را مجدداً تست کنید.

• در صورت نیاز جارو و فیلتر استخر را تمیز کنید.

بخش چهارم: مزایا و معایب استفاده از سولفات مس

4.1. مزایا

✅ اثرگذاری قوی بر انواع جلبک‌ها ✅ هزینه پایین در مقایسه با سایر مواد ضد جلبک ✅ عدم نیاز به مصرف مداوم (اثر طولانی‌مدت)

4.2. معایب و خطرات

⚠ ایجاد لکه‌های آبی روی سطوح استخر در صورت مصرف بیش از حد ⚠ افزایش سطح مس در آب، که ممکن است برای سلامتی مضر باشد ⚠ تأثیر بر pH و تعادل شیمیایی آب

بخش پنجم: روش‌های جایگزین برای کنترل جلبک‌ها

در کنار سولفات مس، روش‌های جایگزین دیگری نیز برای کنترل رشد جلبک‌ها وجود دارد:

• استفاده از کلر و شوک‌دهی منظم استخر

• نصب سیستم‌های ازن‌زنی و یونیزاسیون مس و نقره

• افزودن آلگیسایدهای غیر مسی برای جلوگیری از تشکیل جلبک

• استفاده از نور UV برای از بین بردن جلبک‌های موجود

سدیم بروماید (NaBr) نیز یکی از ترکیبات مؤثر برای از بین بردن جلبک‌های مقاوم در استخرها است که معمولاً در کنار شوک کلر یا سایر اکسیدان‌ها برای بهبود عملکرد ضدعفونی‌کننده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده با افزایش کارایی کلر و برم، باعث از بین رفتن سریع‌تر جلبک‌ها، به‌ویژه جلبک خردلی و سیاه، می‌شود. در این مقاله، نحوه عملکرد، روش استفاده، مزایا و معایب سدیم بروماید در استخرها بررسی خواهد شد.

1. سدیم بروماید چیست؟

سدیم بروماید یک نمک غیرآلی با فرمول شیمیایی NaBr است که در آب به‌راحتی حل شده و باعث تشکیل یون‌های برمید می‌شود. این یون‌ها در حضور یک اکسیدان مانند کلر یا پراکسید هیدروژن، به برم فعال تبدیل شده و خاصیت ضدعفونی‌کننده قوی پیدا می‌کنند.

2. نحوه عملکرد سدیم بروماید در استخر

سدیم بروماید به‌تنهایی قادر به از بین بردن جلبک‌ها نیست، بلکه در حضور یک اکسیدان عمل می‌کند. فرآیند عملکرد آن به شرح زیر است:

1. افزودن سدیم بروماید به آب استخر: این ماده در آب حل شده و یون‌های برمید را آزاد می‌کند.

2. فعال‌سازی توسط یک اکسیدان (مانند کلر): یون‌های برمید در حضور کلر یا سایر اکسیدان‌ها به برم فعال (Hypobromous acid) تبدیل می‌شوند.

3. اثرگذاری بر جلبک‌ها و میکروارگانیسم‌ها: برم فعال به سلول‌های جلبک نفوذ کرده و آن‌ها را از بین می‌برد.

3. روش استفاده از سدیم بروماید در استخر

برای دستیابی به حداکثر کارایی سدیم بروماید، باید مراحل زیر رعایت شود:

3.1 مقدار مصرف پیشنهادی

• برای شوک‌دهی به استخر: مقدار 30 تا 50 گرم سدیم بروماید به ازای هر 10,000 لیتر آب توصیه می‌شود.

• برای پیشگیری از رشد جلبک‌ها: مقدار 10 تا 20 گرم سدیم بروماید به ازای هر 10,000 لیتر آب کافی است.

3.2 مراحل استفاده

1. آزمایش آب استخر: میزان pH و کلر آزاد را بررسی کنید. pH باید در محدوده 7.2 تا 7.6 باشد.

2. محلول‌سازی: مقدار مورد نیاز سدیم بروماید را در یک سطل آب حل کرده و خوب هم بزنید.

3. افزودن به استخر: محلول را در اطراف استخر بریزید تا به‌طور یکنواخت در آب پخش شود.

4. افزودن اکسیدان (مانند کلر یا پراکسید هیدروژن): پس از اضافه کردن سدیم بروماید، باید یک اکسیدان به آب استخر اضافه کنید تا برم فعال تشکیل شود.

5. تصفیه و گردش آب: پمپ تصفیه را روشن نگه دارید تا محلول در کل استخر به‌طور یکنواخت توزیع شود.

4. مزایا و معایب استفاده از سدیم بروماید

4.1 مزایا

✅ اثرگذاری بالا بر جلبک‌های مقاوم: به‌ویژه برای جلبک خردلی و سیاه مناسب است.

✅ تقویت عملکرد کلر: باعث افزایش کارایی کلر در آب می‌شود.

✅ بدون ایجاد کف: بر خلاف برخی آلگسیایدها، سدیم بروماید باعث ایجاد کف در آب استخر نمی‌شود.

✅ عملکرد سریع: در صورت ترکیب با کلر، جلبک‌ها را در مدت کوتاهی از بین می‌برد.

4.2 معایب

⚠ نیاز به اکسیدان مکمل: به‌تنهایی عملکرد ندارد و باید همراه با کلر یا دیگر اکسیدان‌ها استفاده شود.

⚠ محدودیت در برخی سیستم‌های تصفیه: نباید در سیستم‌های مبتنی بر بیگوانید استفاده شود.

⚠ هزینه بالاتر نسبت به برخی مواد ضد جلبک دیگر: به دلیل نیاز به ترکیب با کلر، هزینه کلی استفاده ممکن است بیشتر باشد.

5. نکات ایمنی و نگهداری

• سدیم بروماید را در مکانی خشک و خنک نگهداری کنید.

• از تماس مستقیم با پوست و چشم جلوگیری کنید.

• هنگام کار با این ماده، از دستکش و عینک محافظ استفاده کنید.

• از ترکیب هم‌زمان سدیم بروماید با مواد شیمیایی ناسازگار خودداری کنید.