خون گوسفندی

خون گوسفندی در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی

خون گوسفندی یکی از مواد بسیار مهم و پرکاربرد در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی است. این ماده اغلب به عنوان مکمل به محیط‌های کشت مختلف اضافه می‌شود تا شرایط رشد بهتری را برای انواع خاصی از باکتری‌ها فراهم کند.

روش تهیه خون دفیبرینه

دلایل استفاده از خون گوسفندی در محیط‌های کشت:

• تامین مواد مغذی: خون گوسفندی حاوی عوامل رشد، ویتامین‌ها، و مواد مغذی ضروری برای رشد بسیاری از باکتری‌های حساس است.

• تشخیص همولیز: برخی از باکتری‌ها قادر به تخریب گلبول‌های قرمز خون هستند. این پدیده را همولیز می‌نامند. با افزودن خون گوسفندی به محیط کشت می‌توان انواع مختلف همولیز را تشخیص داد (آلفا، بتا و گاما).

• ایجاد محیط غنی: خون گوسفندی محیط کشت را غنی کرده و به رشد باکتری‌هایی که در محیط‌های ساده رشد نمی‌کنند کمک می‌کند.

خون استریل گوسفندی

انواع محیط‌های کشت حاوی خون گوسفندی:

• بلاد آگار: یکی از رایج‌ترین محیط‌های کشت است که با افزودن 5 تا 10 درصد خون گوسفندی به آگار پایه تهیه می‌شود. برای کشت بسیاری از باکتری‌های هوازی و بی‌هوازی اختیاری به کار می‌رود.

• چاکلت آگار: بلاد آگاری است که پس از اضافه کردن خون، حرارت داده می‌شود تا هموگلوبین آزاد شده و محیط رنگ قهوه‌ای تیره به خود بگیرد. برای کشت باکتری‌های حساس مانند استرپتوکوک‌ها مناسب است.

• کلمبیا آگار: محیطی غنی شده با افزودن خون گوسفندی و سایر مواد مغذی است. برای کشت باکتری‌های هوازی و بی‌هوازی استفاده می‌شود.

کاربردهای خون گوسفندی در آزمایشگاه:

• کشت باکتری‌های سخت‌رشد: بسیاری از باکتری‌ها برای رشد به مواد مغذی موجود در خون نیاز دارند.

• تشخیص همولیز: همانطور که گفته شد، با بررسی نوع همولیز ایجاد شده توسط باکتری‌ها می‌توان به شناسایی آن‌ها کمک کرد.

• تست‌های حساسیت به آنتی‌بیوتیک: برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها در حضور خون غیرفعال می‌شوند. بنابراین، برای ارزیابی حساسیت برخی از باکتری‌ها به آنتی‌بیوتیک‌ها، از محیط‌های کشت حاوی خون استفاده می‌شود.

نکات مهم در استفاده از خون گوسفندی:

• تازگی: خون گوسفندی باید تازه و استریل باشد.

• حجم: مقدار خون اضافه شده به محیط کشت باید به دقت کنترل شود.

• نوع خون: بسته به نوع باکتری مورد مطالعه، ممکن است از خون دفیبرینه یا خون حاوی فیبرین استفاده شود.

در کل، خون گوسفندی یک ابزار ارزشمند در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی است که به محققان کمک می‌کند تا انواع مختلف باکتری‌ها را کشت داده، شناسایی کرده و خواص آن‌ها را مطالعه کنند.