گرفت عروقی

گرافت عروق

گرفت عروقی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن رگ‌های خونی به دلیل تجمع چربی، کلسترول و سایر مواد، تنگ یا مسدود می‌شوند. این عارضه به مرور زمان و به دلایلی مانند رژیم غذایی ناسالم، سیگار کشیدن، فشار خون بالا و دیابت رخ می‌دهد. گرفتگی عروق می‌تواند در هر رگی از بدن اتفاق بیفتد، اما معمولاً در قلب، مغز و پاها شایع‌تر است.

انواع گرفت عروقی

گرفت عروقی بر اساس محل وقوع و نوع رگ درگیر، به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:

1. گرفتگی عروق کرونر (بیماری قلبی کرونری)

• علت: تجمع پلاک‌های چربی در دیواره داخلی شریان‌های کرونر که خون را به قلب می‌رسانند.

• علائم: درد قفسه سینه (آنژین)، تنگی نفس، خستگی و در موارد شدیدتر، حمله قلبی.

2. گرفتگی عروق مغزی

• علت: انسداد یا پارگی رگ‌های خونی مغز که منجر به سکته مغزی می‌شود.

• علائم: ضعف یا بی‌حسی یک طرف بدن، مشکل در صحبت کردن، تاری دید، سرگیجه و از دست دادن تعادل.

3. گرفتگی عروق محیطی

• علت: تنگ شدن یا انسداد شریان‌های پاها به دلیل تجمع پلاک‌های چربی.

• علائم: درد پا هنگام راه رفتن (لنگش)، زخم‌های مزمن در پاها و کاهش موهای پا.

4. آنوریسم

• علت: گشاد شدن غیر طبیعی یک رگ خونی که می‌تواند در هر نقطه از بدن رخ دهد.

• علائم: معمولاً بدون علامت است، اما در صورت بزرگ شدن آنوریسم ممکن است باعث درد، فشار یا تپش در ناحیه آسیب دیده شود.

عوامل خطر گرفتگی عروق

• رژیم غذایی ناسالم: مصرف زیاد چربی‌های اشباع و ترانس، کلسترول بالا و غذاهای فرآوری شده

• سیگار کشیدن: نیکوتین و مواد شیمیایی موجود در سیگار باعث آسیب به دیواره داخلی رگ‌ها می‌شوند.

• فشار خون بالا: فشار خون بالا به مرور زمان به دیواره رگ‌ها آسیب می‌رساند.

• دیابت: دیابت باعث افزایش سطح قند خون و آسیب به رگ‌های خونی می‌شود.

• چاقی و کم تحرکی: چاقی و کم تحرکی خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله گرفتگی عروق را افزایش می‌دهند.

• کلسترول بالا: کلسترول بالا باعث تشکیل پلاک‌های چربی در دیواره رگ‌ها می‌شود.

• سابقه خانوادگی: داشتن سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی و عروقی خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.

عوارض گرفتگی عروق

• حمله قلبی: در صورت انسداد کامل یک شریان کرونر، حمله قلبی رخ می‌دهد.

• سکته مغزی: انسداد یا پارگی یک رگ خونی در مغز باعث سکته مغزی می‌شود.

• قطع عضو: گرفتگی شدید عروق پاها ممکن به قطع عضو منجر شود.

• نارسایی کلیه: گرفتگی عروق کلیوی می‌تواند به نارسایی کلیه منجر شود.

پیشگیری و درمان

• تغییرات سبک زندگی: تغذیه سالم، ورزش منظم، ترک سیگار، کنترل فشار خون و قند خون

• دارودرمانی: داروهایی برای کاهش کلسترول، کنترل فشار خون و جلوگیری از لخته شدن خون

• آندواسکولی: استفاده از بالون یا استنت برای باز کردن رگ‌های مسدود شده

• جراحی بای‌پس: ایجاد یک مسیر جدید برای خون در اطراف ناحیه مسدود شده