کیت رنگ آمیزی گرم

کیت رنگ‌آمیزی گرم: ابزاری حیاتی برای شناسایی باکتری‌ها

رنگ‌آمیزی گرم یکی از مهم‌ترین روش‌های تشخیصی در میکروبیولوژی است که برای تفکیک باکتری‌ها به دو گروه بزرگ گرم مثبت و گرم منفی به کار می‌رود. این روش بر اساس تفاوت در ساختار دیواره سلولی باکتری‌ها عمل می‌کند.

اجزای کیت رنگ‌آمیزی گرم:

یک کیت کامل رنگ‌آمیزی گرم معمولاً شامل چهار محلول اصلی است:

1. کریستال ویوله (Crystal violet): اولین رنگ استفاده شده است که به همه باکتری‌ها رنگ بنفش می‌دهد.

2. ید گرم (Gram's iodine): این محلول با کریستال ویوله ترکیب شده و یک کمپلکس نامحلول در آب تشکیل می‌دهد که در داخل دیواره سلولی باکتری‌های گرم مثبت محبوس می‌شود.

3. الکل استون (Alcohol-acetone): این محلول به عنوان عامل رنگ‌بری عمل می‌کند. دیواره سلولی نازک باکتری‌های گرم منفی به این محلول نفوذپذیر بوده و کمپلکس کریستال ویوله-ید را از دست می‌دهند، در حالی که دیواره سلولی ضخیم باکتری‌های گرم مثبت این کمپلکس را حفظ می‌کند.

4. فوشین قلیایی (Safranin): این رنگ به عنوان رنگ زمینه استفاده می‌شود. باکتری‌های گرم منفی که رنگ خود را از دست داده‌اند، به رنگ قرمز یا صورتی رنگ‌آمیزی می‌شوند.

مراحل رنگ‌آمیزی گرم:

1. تهیه گسترش: یک گسترش نازک از نمونه باکتری روی لام میکروسکوپ تهیه می‌شود.

2. فیکس کردن: گسترش با حرارت یا متانول فیکس می‌شود تا باکتری‌ها به لام بچسبند.

3. رنگ‌آمیزی با کریستال ویوله: گسترش با کریستال ویوله رنگ‌آمیزی می‌شود و به مدت یک دقیقه نگه داشته می‌شود.

4. شستشو: گسترش با آب شسته می‌شود.

5. تثبیت رنگ با ید گرم: گسترش با ید گرم پوشانده شده و به مدت یک دقیقه نگه داشته می‌شود.

6. رنگ‌بری با الکل استون: گسترش با الکل استون شستشو داده می‌شود تا زمانی که رنگ بیشتری از لام خارج نشود.

7. رنگ‌آمیزی زمینه با فوشین قلیایی: گسترش با فوشین قلیایی رنگ‌آمیزی شده و به مدت یک دقیقه نگه داشته می‌شود.

8. شستشو و خشک کردن: گسترش با آب شسته شده و در هوا خشک می‌شود.

9. مشاهده زیر میکروسکوپ: لام در زیر میکروسکوپ مشاهده می‌شود. باکتری‌های گرم مثبت به رنگ بنفش و باکتری‌های گرم منفی به رنگ قرمز یا صورتی دیده می‌شوند.

اهمیت رنگ‌آمیزی گرم:

• تشخیص اولیه: رنگ‌آمیزی گرم یکی از اولین آزمایش‌هایی است که برای شناسایی باکتری‌های عامل بیماری انجام می‌شود.

• تفکیک باکتری‌ها: این روش به سرعت و سهولت باکتری‌ها را به دو گروه بزرگ تقسیم می‌کند که در انتخاب آنتی‌بیوتیک مناسب بسیار مهم است.

• راهنمایی برای آزمایش‌های بعدی: نتایج رنگ‌آمیزی گرم می‌تواند به انتخاب آزمایش‌های بعدی برای شناسایی دقیق گونه باکتری کمک کند.

نکات مهم:

• تازگی نمونه: نمونه باید تازه باشد تا نتایج دقیق‌تری حاصل شود.

• ضخامت گسترش: گسترش نباید خیلی ضخیم یا خیلی نازک باشد.

• زمانبندی: هر مرحله از رنگ‌آمیزی باید به مدت زمان مشخص انجام شود.

• شستشو: شستشوی کامل در هر مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است.

رنگ‌آمیزی گرم یک روش ساده اما بسیار مفید در میکروبیولوژی است که اطلاعات اولیه مهمی در مورد نوع باکتری عامل عفونت ارائه می‌دهد.