محیط کشت مکانکی

محیط کشت مک‌کانکی آگار (MacConkey Agar)

محیط کشت مک‌کانکی آگار یک محیط کشت انتخابی و افتراقی است که به طور گسترده‌ای در میکروبیولوژی برای جداسازی و شناسایی اولیه باکتری‌های گرم منفی، به ویژه اعضای خانواده انتروباکتریاسه (Enterobacteriaceae) مانند اشریشیا کلی (E. coli) و سالمونلا (Salmonella) استفاده می‌شود.

ترکیبات و عملکرد

• پپتون: منبع نیتروژن و مواد مغذی برای رشد باکتری‌ها است.

• لاکتوز: قند قابل تخمیر است که برای تشخیص باکتری‌های تخمیر کننده لاکتوز از غیرتخمیر کننده استفاده می‌شود.

• قرمز خنثی: یک نشانگر pH است. باکتری‌های تخمیر کننده لاکتوز اسید تولید می‌کنند که باعث تغییر رنگ محیط از قرمز به صورتی یا زرد می‌شود.

• نمک‌های صفراوی: مواد بازدارنده‌ای هستند که رشد بسیاری از باکتری‌های گرم مثبت را مهار می‌کنند.

• کریستال ویوله: یک رنگ است که از رشد برخی باکتری‌های گرم مثبت جلوگیری می‌کند.

• آگار: عامل جامد کننده محیط کشت است.

رنگ محیط کشت مکانکی آگار

کاربردها

• جداسازی باکتری‌های گرم منفی: به دلیل وجود نمک‌های صفراوی و کریستال ویوله، این محیط بیشتر برای رشد باکتری‌های گرم منفی مناسب است.

• تخمیر لاکتوز: باکتری‌های تخمیر کننده لاکتوز مانند اشریشیا کلی کلنی‌های صورتی یا قرمز رنگ تولید می‌کنند، در حالی که باکتری‌های غیرتخمیر کننده لاکتوز مانند سالمونلا کلنی‌های بی‌رنگ یا شفاف تولید می‌کنند.

• تشخیص تولید گاز: برخی باکتری‌ها مانند اشریشیا کلی علاوه بر تخمیر لاکتوز، گاز نیز تولید می‌کنند که منجر به ایجاد حفره یا ترک در محیط آگار می‌شود.

محیط کشت مکانکی آگار

مزایا

• سادگی و سرعت: آماده‌سازی و استفاده از این محیط بسیار آسان است و نتایج به سرعت قابل تفسیر هستند.

• انتخابی بودن: باکتری‌های گرم منفی را به طور موثر از سایر باکتری‌ها جدا می‌کند.

• افتراقی بودن: باکتری‌های تخمیر کننده لاکتوز را از غیرتخمیر کننده متمایز می‌کند.

محیط کشت مکانکی آگار مرک

محدودیت‌ها

• عدم توانایی در شناسایی دقیق گونه‌ها: این محیط تنها برای جداسازی اولیه و افتراق کلی استفاده می‌شود. برای شناسایی دقیق گونه‌ها، آزمایش‌های تکمیلی مانند آزمایش‌های بیوشیمیایی و مولکولی لازم است.

• تداخل با برخی باکتری‌ها: برخی از باکتری‌های گرم منفی ممکن است در این محیط رشد ضعیفی داشته باشند یا کلنی‌های غیرمعمولی تولید کنند.

نتیجه‌گیری

محیط کشت مک‌کانکی آگار یک ابزار ارزشمند در آزمایشگاه‌های میکروبیولوژی است که به طور گسترده‌ای برای جداسازی و شناسایی اولیه باکتری‌های گرم منفی استفاده می‌شود. با استفاده از این محیط، می‌توان به سرعت و به راحتی به اطلاعات مهمی درباره نمونه‌های بالینی، مواد غذایی و محیطی دست یافت.